Huisdier of niet?

Naast gedomesticeerde soorten zoals honden en katten, worden ook regelmatig wallabies, stinkdieren, wasberen en neusberen als huisdier gehouden. Wettelijk is het geen probleem voor een particulier om exoten te houden. Exotische zoogdieren mogen gewoon als gezelschapsdier gehouden worden zolang ze niet met uitsterven bedreigd worden. Betekent dit dan ook dat een exoot een (leuk) huisdier is?

In de praktijk krijgen eigenaren van exoten regelmatig spijt van hun bijzondere dier. Het dier blijkt achteraf toch niet zo geschikt te zijn als huisdier. Exoten zijn echter nu eenmaal niet gedomesticeerd en daardoor niet aangepast aan het leven met mensen. Dieren worden vaak agressief en dat kost nogal eens een eigenaar zijn vingers, achillespezen of erger. Prairiehonden zien eruit als lieve cavia's maar vertonen onder invloed van hormonen in de paartijd agressie. Ook knagen ze graag aan bankstellen en vinden ze het geen probleem om in huis alles uit te graven. Wasberen zijn meesters in overal opklimmen en willen graag met hun handjes alles betasten. Als je ze los laat halen ze dan ook het hele huis overhoop. Mensen willen graag een bijzonder huisdier, maar dan wel eentje die zich gedraagt als een net opgevoede hond. Veel exoten zijn niet zindelijk te krijgen en zijn 's nachts wakker in plaats van overdag. Dit levert dus in veel gevallen een welzijnsprobleem voor de eigenaar op.

Behalve problemen voor de eigenaar zijn welzijnsproblemen voor het dier ook een belangrijke consequentie. Soms wordt gedrag dat een probleem voor de eigenaar is, opgelost door het dier aan te passen aan zijn omgeving. Dit zorgt er voor dat ze hun natuurlijke gedrag niet meer kunnen uiten waardoor ernstige welzijnsproblemen en stereotiep gedrag kan ontstaan. Stinkdieren die als huisdier worden gehouden, zijn meestal ontklierd zodat ze niet meer kunnen sproeien. In Nederland is dit verboden maar illegaal of in het buitenland gebeurt dit nog steeds. Dieren worden ontklauwd of de hoektanden worden er uit getrokken zodat ze geen schade in huis of aan de eigenaar aan kunnen richten. Daarnaast is het moelijk om exoten een geschikte huisvesting te geven die aangepast is voor het type dier en zijn soortspecifieke gedrag. Als sociale soorten alleen worden gehuisvest kunnen ze apatisch en afwijjkend gedrag gaan vertonen. Bovendien heeft niet iedere particulier de mogelijkheid om een ruime kooi te bouwen met knaag-, graaf-, zwem- en klimmogelijkheden. Voor een stinkdier moet je toch al gauw aan 10 m2 minimaal denken. Dat is toch meer dan een gemiddeld konijnenhok in de tuin. Verder kunnen exoten ernstige gezondheidsproblemen ontwikkelen als zij niet de juiste huisvesting of het juiste dieet krijgen. Een dieet voor een poolvos kan niet alleen uit de gemiddelde honden- of kattenbrok bestaan en direct daglicht is voor de meeste soorten noodzakelijk om geen botproblemen te ontwikkelen.

Meestal is de oorzaak van welzijnsproblemen niet de onwelwillendheid van de eigenaar, maar vaak onwetendheid door verkeerde informatie of voorlichting. Het is niet altijd in het belang van een handelaar om de juiste informatie te verstrekken. Een voorbeeld hiervan is de siberische grondeekhoorn die als paartje verkocht worden, maar eigenlijk solitaire dieren zijn. Uiteindelijk legt er een het loodje, maar heb je er wel twee betaald.

Is het een oplossing om het 'wilde' dier in de vrije natuur los te laten, als het in huis niet meer gaat? Als het dier het al overleeft is fauna vervalsing het gevolg. Populaties exoten kunnen het voortbestaan van inheemse flora en fauna zelfs bedreigen. Er zijn in Europa verschillende populaties van ontsnapte of losgelaten exoten, waaronder de grijze eekhoorn, siberische grondeekhoorn, halsbandparkieten. Ook wasberen en wasbeerhonden worden steeds vaker gezien. Als je ziet hoeveel welzijnsproblemen en gedragsproblemen er al zijn met gedomesticeerde diersoorten. Vraag ik me af of het niet beter is het probleem bij de bron aan te pakken en zo'n exoot niet als huisdier te willen houden..........

(Bron foto: Pixabay)