Wereldkampioen Dierenwelzijn

Henk Vaarkamp, tot zijn overlijden in oktober 2011 voorzitter van de Raad voor Dierenaangelegenheden (RDA), zei in het voorjaar 2011 tijdens een debat met leden van de Tweede Kamer zelfs dat Nederland wereldkampioen dierenwelzijn moet worden. In zijn recente zienswijzen heeft de RDA uitgebreid beargumenteerd wat daarvoor nodig zal zijn.

Ondanks alle aandacht die het onderwerp ‘dierenwelzijn’ in de afgelopen 40 jaar heeft gekregen, blijft de vraag wat we bedoelen als we het welzijn van dieren bepleiten, een onderwerp van discussie. Dierenwelzijn is een begrip dat zich net als gezondheid, milieu of veiligheid op verschillende niveaus laat definiëren. Op basis van wetenschappelijke kennis proberen wij de lichamelijke en mentale toestand van een dier te begrijpen en criteria ervoor vast te leggen, wat een dier nodig heeft. Echter, bevindt zich een dier in een toestand van WELzijn als het alleen maar heeft wat echt nodig is? En is het welzijn van een dier aangetast als het misschien voor een korte tijdsperiode niet alles heeft wat nodig is? Juist voor het beoordelen van welzijn vallen wij mensen vaak op onze eigen perceptie terug omdat wij nog steeds te weinig weten van de perceptie van het dier zelf.

Ook morele overwegingen en onze eigen emoties spelen mee bij de discussie over dierenwelzijn: we zijn van mening dat de eigen waarde van een dier gerespeceerd dient te worden, en dat een dier niet verzakelijkt, maar ook niet vermenselijkt moet worden. Echter, onze morele waarden kunnen ook weer verschillen in verschillende situaties: we hebben bijvoorbeeld de neiging om de ‘morele waarde’ van een plaagdier anders te beoodelen dan dat van een gezelschapsdier – zelfs als  gaat het om dezelfde diersoort. Ook kan het gebeuren dat we onze oprechte wens om het welzijn van dieren te willen bevorderen niet tot uitdrukking brengen in ons koopgedrag.

Het is nooit makkelijk om wereldkampioen te worden, maar het is wel mogelijk. Ook wereldkampioen dierenwelzijn. Om dat te bereiken dienen we echter meer te doen dan wat strikt noodzakelijk is. In de eerste plaats moeten we ons beseffen dat het waarborgen van wettelijke minimumnormen niet toereikend is. Om een optimaal dierenwelzijn mogelijk te maken moeten we vervolgens meer te weten komen over hoe het dier zelf zijn situatie ervaart, en moeten we onze eigen houding ten opzichte van dieren kritisch overdenken. De cruciale vraag daarbij is hoeveel van ons eigen welzijn wij bereid zijn in te leveren om het welzijn van dieren te verbeteren.

(Bron foto: Pixabay)