Nieuws

In dieren verplaatsen voor een betere omgang en stal

Vooraanstaand dieronderzoeker Temple Grandin spoort boeren aan om met simpele veranderingen dierenwelzijn te verbeteren. Door haar autisme kan ze zich goed in dieren - vooral koeien - verplaatsen.

Temple Grandin observeerde als tiener koeien en kwam tot de conclusie dat ze door haar autisme heel wat met deze dieren gemeen had. "Ik beleef de wereld als een prooidier". Dit zegt ze in een aflevering van Labyrint afgelopen week.

Temple Grandin

Temple Grandin is een Amerikaanse zoöloog en is autistisch. Ze is hoogleraar aan de Colorado State University en professioneel ontwerper van onder andere 'humane' slachthuizen, met meer oog voor dierenwelzijn. Grandin groeide op met de diagnose van hersenbeschadiging en pas op latere leeftijd met de diagnose autisme. Ze behaalde in 1970 een graad in psychologie, en in 1975 een doctoraat in zoölogie. Door haar autisme en overgevoeligheid voor sensorische prikkels ontdekte Grandin een grote verwantschap met koeien. Volgens haar reageren ze op dezelfde manier op hun omgeving als zijzelf. Sindsdien kijkt Grandin met een geheel eigen blik naar diergedrag en spoort ze veehouders aan om met enkele simpele veranderingen het dierenwelzijn in hun stallen te verbeteren.

Omgang met dieren

Grandins voorkeur voor koeien komt niet uit de lucht vallen. "Ik beleef de wereld als een prooidier", zegt ze in de aflevering van Labyrint. "De belangrijkste emotie van een prooidier is angst. In elke hoek schuilt mogelijk gevaar. Net zoals een koe ben ik wel nieuwsgierig, maar als ik niet oppas, raak ik bij elk onverwacht geluid en iedere plotselinge beweging in paniek." Grandin zag hoe veehouders het gedrag van de dieren vaak verkeerd interpreteerden: "De meeste veehouders kunnen zich niet voorstellen hoe het is om een leven te leiden waarin elke nieuwe situatie, bedreigend of niet, gepaard gaat met een stoot adrenaline." "Daardoor maken veehouders fouten die vaak ten koste gaan van het dierenwelzijn." Oorzaken van probleemgedrag zijn vaak te herleiden naar omgevingsfactoren die de doorsnee veehouder niet oppikt: een klapperende vlag vlakbij een staldeur, het geluid van een nabij gelegen weg, het gedrag van stalpersoneel.

Slachthuizen

Een koe in het slachthuis raakt makkelijk in paniek. Maar niet omdat ze haar dood voelt aankomen, aldus Grandin. Het probleem zit hem veel meer in kleine ongeregeldheden die de koeien van van de wijs brengen. Dat kan een stukje plastic zijn die op de vloer ligt en plotseling het zonlicht refelecteert. Een koe schrikt daar van en zet geen stap meer voor- of achteruit. Ze bevriezen als het ware van angst en blokkeren de doorstroom. Ook kunnen ze van stress de verkeerde kant oprennen. Dit kan leiden tot veel getrek en geduw van dierverzorgers, geroep en geschop, wat het dierenwelzijn niet ten goede komt.

Voor de slachthuizen ontwierp Grandin de zogenaamde cattle chutes: meanderende gangen waar koeien doorheen worden geleid richting de slacht. Door de bochten in de gangen denken de koeien dat ze in een cirkel lopen en zijn ze niet bang voor wat het onbekende dat hen te wachten staat. En door de afscheidingswandjes worden ze bovendien niet afgeleid door stalpersoneel en rondslingerende stukjes plastic.


Natuurlijk omgaan met vee - training

‘Think animal’ is ook de rode draad in het multimedia trainingsprogramma Quality Handling©, ontwikkeld voor de Europese veehouderij (rundvee, varkens, leghennen) in het kader van het Europese project Welfare Quality®. De manier waarop dierverzorgers met dieren omgaan staat in deze training centraal. De voordelen voor veehouder en dier van een andere (natuurlijkere) omgang met dieren zijn vanuit wetenschappelijke hoek op een rij gezet, en bevat ook veel van de bevindingen en aanbevelingen van Temple Grandin. De trainingen zijn ontwikkeld in samenwerking met Australische onderzoekers, aangezien ook in Australie al veel ervaring is op dit vlak. Er is een training beschikbaar in het Nederlands en Engels voor de varkens- en leghennensectoren, en voor de rundveesector in het Engels, Duits en Frans.