Dierenbeschermers op de bres tegen hittestress tijdens veetransport

Op de bres tegen hittestress

De Dierenbescherming stelt in een rapport dat in samenwerking met en op basis van de inspecties door Eyes on Animals is opgesteld, dat vorig jaar tijdens de hete zomer naar schatting 94 miljoen dieren werden vervoerd bij temperaturen die niet verantwoord zijn. Ook tijdens de dagen dat de temperatuur royaal boven de 30 graden uitkwam, draaiden de slachterijen op capaciteit en werden miljoenen dieren naar het slachthuis gebracht. Vleeskuikens, runderen en varkens hebben daardoor te maken gehad met een volgens de organisaties onacceptabele aantasting van het welzijn.

Wetgeving en sectorprotocollen

De Verordening (EG) Nr. 1/2005 van de Raad inzake de bescherming van dieren tijdens het vervoer en daarmee samenhangende activiteiten (de Transportverordening) vormt de belangrijkste wettelijke basis voor het reguleren van de condities tijdens transport van dieren. Samen met de nationale regelgeving uit de Wet dieren en de Regeling houders van dieren is er een raamwerk om tijdens extreme weersomstandigheden maatregelen te treffen. Echter, de wetgeving beschrijft veel open normen en er is behoefte om deze concreter in te vullen.

De Rijksoverheid en een deel van de veehouderijsector hebben in 2016 het Nationale plan voor veetransport bij extreme temperaturen opgesteld. Het plan bestaat uit een pakket van protocollen en werkvoorschriften die zoveel mogelijk op elkaar aansluiten. Naast het Nationaal plan zijn drie sectorspecifieke protocollen:

1. Protocol voor transport van runderen, varkens, schapen en geiten van Saveetra en Vee & Logistiek Nederland. Dit treedt in werking als er minimaal 4 dagen een temperatuur van 27 graden Celsius of meer voorspeld wordt, of bij minimaal één dag warmer dan 30 graden Celsius;
2. Voorbeeldprotocol voor roodvleesslachthuizen van de Centrale Organisatie voor de Vleessector (COV);
3. Protocol pluimveetransport bij hoge/lage omgevingstemperaturen, opgesteld door Avined samen met de pluimveesector, dat in werking treedt als er minimaal 4 dagen een temperatuur van 27 graden Celsius of meer voorspeld wordt, of bij minimaal één dag warmer dan 30 graden Celsius.

Het Nationale plan en de sectorprotocollen zijn geen wettelijke normen, het betreft vrijwillige afspraken. De Nederlandse Voedsel en Waren Autoriteit (NVWA) kan als handhavingsinstantie van de Nederlandse overheid daardoor niet optreden tegen het niet naleven van het Nationaal plan en de protocollen.

Concrete voorstellen

Volgens de dierenbeschermingsorganisaties zijn de hitteprotocollen een eerste stap, maar blijken ze in de praktijk niet afdoende. De protocollen treden pas in werking als een temperatuur van 27 graden Celsius voorspeld wordt. Dieren krijgen echter al bij veel lagere temperaturen ernstige last van de warmte. In de jaren 2017 en 2018 waren er ondanks de hitteprotocollen tijdens hete periodes nog steeds ernstige hitteproblemen bij slachtveetransporten. Dit blijkt o.a. uit rapportages van Eyes on Animals, die op deze dagen slachthuizen bezocht om veetransporten te bekijken.

De Dierenbescherming en Eyes on Animals komen daarom met een reeks concrete voorstellen, o.a. het ‘s zomers standaard in slachthuizen met een tropenrooster gaan werken, al vanaf 21 graden Celsius maatregelen nemen tegen oververhitting van de dieren tijdens transport, vanaf 30 graden Celsius alleen nog vervoer in speciale veewagens met airconditioning, en vanaf 35 graden Celsius helemaal geen veetransport meer. Ook wordt voorgesteld de regels niet in vrijblijvende protocollen vast te leggen maar in nationale wetgeving, zodat de NVWA ruimere mogelijkheden krijgt om in te grijpen.

De Dierenbescherming en Eyes on Animals zijn een campagne gestart en vragen aan het publiek om de oproep aan veetransporteurs, slachterijen en de overheid te steunen.

(Bron foto: Transport varkens_Wageningen Livestock Research)