KIGO project voeding dierentuindieren succesvol afgesloten
KIGO project
In 2008 is vanuit het GKC-programmateam ‘Dierenwelzijn’ het project dierentuinvoeding gestart. De financiering van het project vond plaats door het toenmalige ministerie van LNV in het kader van de KIGO-regeling en de deelnemende onderwijsinstellingen. Het project werd geleid door Hogeschool Van Hall Larenstein.
Voeding belangrijk voor welzijn van dierentuindieren
Tot voor enkele decennia was zeker 25% van de sterfte onder dierentuindieren direct toe te schrijven aan voedingsfactoren. Vooral sinds het begin van de jaren negentig is er meer aandacht gekomen voor het vergroten en verspreiden van de wetenschappelijke kennis op het gebied van de voeding van wilde dieren in gevangenschap. Dit heeft in Europa onder meer geleid tot het oprichten van de EAZA Nutrition Group (ENG) en in Nederland de NVD voedingsgroep. Mede door de activiteiten van deze groepen, maar ook door de inzet van veel individuen in dierentuinen is de hoeveelheid kennis significant toegenomen. Acute problemen zijn mede als gevolg van de hiervoor genoemde ontwikkelingen afgenomen maar er blijft nog genoeg aan voeding gerelateerde problematiek over. Aandoeningen als gevolg van niet optimale voeding vormen een bedreiging voor het welzijn van de dieren.
Rol dierverzorger cruciaal
Veranderingen in zowel de rantsoensamenstelling als de te volgen voerstrategie (o.m. tijdstippen, frequentie en wijze van aanbieden) kunnen alleen succesvol worden doorgevoerd wanneer dierverzorgers volop meewerken hieraan. Dit wordt alleen gewaarborgd wanneer er voldoende betrokkenheid en kennis van zaken is. Anderzijds is het ook belangrijk dat (potentiële) voedingsproblemen door dierverzorgers tijdig worden herkend en systematisch worden gerapporteerd. Dit draagt bij aan meer inzicht in de effecten van voedingsmaatregelen.
Driedaagse cursus
Omdat de betrokkenheid van dierverzorgers nooit een probleem is was een van de hoofddoelstellingen van het project het aanbrengen van actuele kennis en inzichten over dierentuinvoeding. Dit werd gerealiseerd door het ontwikkelen van een driedaagse cursus. De cursus bestond uit drie bijeenkomsten van telkens 1 dag. Tussen de bijeenkomsten was er telkens een periode van ongeveer een maand. Tijdens de cursus werd (heel veel) theorie aangeboden in presentaties variërend van een half tot een heel uur. Bij alle presentaties waren dierentuindieren zoveel mogelijk het uitgangspunt. Aan het eind van de eerste en de tweede cursusdag werden opdrachten uitgedeeld en toegelicht. Deze opdrachten moesten de cursisten zoveel mogelijk individueel uitvoeren bij hun ‘eigen’ dieren. Op de laatste cursusdag werd het materiaal van de opdrachten door de cursisten samengevoegd tot een posterpresentatie. In deze opzet is de cursus in totaal drie keer uitgevoerd waarbij in totaal 50 dierverzorgers hebben deelgenomen.
Ontwikkeling onderwijsmateriaal
Voor de cursus zelf is veel ondersteunend materiaal ontwikkeld. De inbreng van de cursisten zelf leverde ook een schat aan informatie op wat inmiddels voor een deel vertaald is naar instructieposters en opdrachten. Het gebruik van dit materiaal is toegelicht tijdens een dag voor Mbo docenten in Ouwehands Dierenpark. Een groot deel van de ontwikkelde producten is beschikbaar voor educatieve doeleinden. Deze zijn te vinden op de website van de cursus.
Vervolg van dit project
Lang niet alle informatie en producten van de cursisten zijn verwerkt. Dit zal de komende tijd geleidelijk gebeuren in de vorm van studentenprojecten. Ook worden op dit moment in samenspraak met de EAZA en de ENG de mogelijkheden onderzocht om te komen tot een Europese opzet van de cursus. De eerste resultaten hiervan zullen in januari 2012 gepresenteerd worden op de Europese dierentuinvoedingsconferentie in Zurich.
KIGO200809038
(Bron foto: Wikimedia)