Nieuws

Kunstlicht heeft grote invloed op natuur

In het project Licht op Natuur wordt onderzocht wat de invloed van verschillende kleuren kunstlicht op dieren en planten is. Met soms verrassende uitkomsten.

Volgens het persbericht 'Signalen van brede gevolgen kunstlicht gevonden in natuur' raken vogels 'van de leg', worden muizen muurbloempjes en komen vleermuizen juist 'snacken' rond de experimentele lantaarnpalen van het project. Het zijn allemaal signalen waaruit onderzoekers na vier jaar onderzoek concluderen dat nachtelijke verlichting grote gevolgen kan hebben voor het gedrag van soorten.

Het project Licht Op Natuur is - onder leiding van het Nederlands Instituut voor Ecologie (NIOO-KNAW) en Wageningen University - opgezet om juist de gevolgen van nachtelijk kunstlicht op flora en vooral fauna beter te begrijpen. Het doel is uiteindelijk om buitenverlichting natuurvriendelijker te maken. Per slot van rekening is het maar op weinig plaatsen in ons land ’s nachts echt donker. Zelfs vanuit de ruimte is dat te zien.

Verschillende kleuren

“Opvallend is dat dieren anders reageren op verschillende kleuren licht. Door de kleur van bijvoorbeeld straatlantaarns aan te passen kun je ze wellicht hun natuurlijke nachtleven teruggeven,” zegt hoofdonderzoeker Kamiel Spoelstra van het NIOO. Daarom wordt in het project gekeken naar het effect van verschillende kleuren licht op allerlei groepen dieren en planten, niet op slechts een enkele soort.

In het koude voorjaar van 2013 gingen koolmezen in wit en groen licht zo’n vijf dagen eerder broeden. “Door de kou waren de mezen laat met broeden. Maar onder het witte en groene licht leken de dagen langer en gingen ze toch al eerder eieren leggen,” legt Spoelstra uit. In het warme voorjaar van 2014 vonden de onderzoekers het effect niet.

Nachtvlinders

In het artikel 'Nachtvlinders in de war door kunstlicht' blijkt dat ook motten zich anders gedragen onder invloed van (gekleurd) kunstlicht. Onderzoeker Koert van Geffen ontdekte dat kunstlicht ervoor kan zorgen dat kooluiltjes in de winter uit hun popstadium komen, in plaats van in de lente. Met dodelijke gevolgen voor de onfortuinlijke vlinder.

Daarnaast ontdekte Van Geffen in het lab, maar ook in het wild dat kunstlicht een negatieve invloed heeft op de productie van feromonen (lokstoffen) die door vrouwtjes worden gebruikt om mannetjes te lokken. Het gevolg: 'Als vrouwtjes het vermogen verliezen om een partner aan te trekken, is het met de voorplanting gedaan.'

Het project Licht Op Natuur is met drie jaar verlengd om de langetermijneffecten van kunstlicht op planten en dieren verder te onderzoeken.


(Bron foto: Thjnkstock)