Roadmap naar tafeleieren zonder doden van eendagshaantjes

De Tweede Kamer heeft in juni 2021 twee moties aangenomen om het doden van eendagshaantjes te verbieden. Als vervolg hierop is de Stuurgroep “Eendagshaantjes” een traject gestart om een Plan van Aanpak op te stellen. Dit plan is in het najaar van 2024 een routegids met concrete actiepunten geworden. Hierdoor kan de doelstelling dat er in 2026 geen eendagshaantjes meer worden gedood voor tafeleieren voor de Nederlandse en Duitse markt gerealiseerd worden. 

In de maatschappij en politiek is al een geruime tijd aandacht voor het doden van eendagshaantjes. ''Een eendagshaantje is een haantje wat een dag oud is of nog geen dag oud is,'' vertelt Jan Vroegindeweij, directeur Kuidenboerderij en Pluimveebedrijf Het Anker. ''De haantjes worden gedood omdat ze geen eieren leggen. Ze goeien ook heel langzaam dus het heeft ook geen nut om ze als vleeskippen op te laten groeien.'' Vroegindeweij vertelt dat er drie alternatieven zijn:

1. De haantjes op laten groeien tot een bepaald gewicht. Alleen groeien ze erg langzaam waardoor het vaak niet rendabel is voor de pluimveehouder 
2. Dubbeldoelkippen, dus hanen en hennen samen laten opgroeien 
3. Geslachtsbepaling. Hierdoor wordt er, al voordat de eieren in de broedmachine gaan, bepaald of het een hen of haan wordt. Alle haan eieren worden eruit gehaald en de hen eieren gaan in de broedmachine. 

Lisanne Stadig van De Dierenbescherming vertelt dat ze het een mooie ontwikkeling vindt. ''We zijn heel blij dat de alternatieven die er zijn nu ook klaar zijn om in de praktijk gebruikt te worden.'' Vroegindeweij voegt daaraan toe dat het vanaf volgend jaar de bedoeling is dat de haantjes niet meer gedood worden. ''De sector is er al klaar voor, nu is de consument aan zet om de eieren te kopen.''

Roadmap 

In de Roadmap wordt eerst de aanleiding en aanpak beschreven, gevolgd door acht acties die eind 2023 zijn vastgesteld. Deze acties omvatten onder andere het stimuleren van de consumptie van ZED-eieren (Zonder eendagshaantjes doden (Nederlandse term voor OKT)) en het realiseren van een databestand. De uitvoering van deze acties heeft geleid tot negen vervolgacties, waarvoor in het vierde kwartaal van 2024 concrete werkafspraken zijn gemaakt. De Stuurgroep is vastbesloten om de doelstelling te behalen en zal in 2025 regelmatig bijeenkomen om de voortgang te monitoren en bij te sturen waar nodig. 

Aanleiding

In opdracht van de stuurgroep zijn er in 2022 twee rapporten gepubliceerd die ingaan op het vraagstuk ‘het doden van eendagshaantjes’. Het rapport ‘Scenario’s voor het vraagstuk “het doden van eendagshaantjes van legrassen”’, gepubliceerd door Wageningen Livestock Research, gaat in op de technische facetten van dit vraagstuk. Het rapport ‘Waardevolle alternatieven – Een verkenning van de ethische dimensies van de alternatieven voor het doden van eendagshaantjes’, gepubliceerd door Universiteit Utrecht, ziet op de ethische facetten van dit vraagstuk. Deze informatie is door de stuugroep gebruikt een advies op te stellen voor de Minister van LVVN waaruit een doelstelling is gekomen: “In 2026 worden voor de tafeleieren voor de Nederlandse en Duitse markt geen eendagshaantjes meer gedood.” De stuurgroep heeft vervolgens een Roadmap ontwikkeld met concrete actiepunten om de doelstelling te kunnen behalen.